اگر کمي به عقب باز گرديم در بررسي معماري خانه هاي قديمي  به اتاقک هاي  دخمه مانندي برخورد مي کنيم که در دورترين و پنهان ترين بخش خانه به عنوان مطبخ مورد استفاده قرار مي گرفته.و توجه چنداني به طراحي آن نمي شده.در دوران صفويه که اوج نفوذ دين اسلام به شريانهاي جامعه بوده، هنر معماري نيز بي نصيب از آن نمانده . پنهان کردن زنان خانه در جايي دور از ديده و در پستوها امري عادي و حتي ضروري بوده.زنان و دختران خانه طولاني ترين زمان روز خود را در اين دخمه هاي کم نور و نمور مي گذراندند و مشغول پخت و پز و تامين خوراک خانواده بودند.
دکوراسيون داخلي اين مطبخ ها معمولا بدين صورت بود که دور تادور سکو هايي تعبيه مي کردند که زيرو روي آنها ظروف را قرار مي دادند.همچنين خوراکي ها را روي تاقچه هاي ديواري براي دور بودن از دسترس حيوانات موذي نگهداري مي کردند.در وسط آشپزخانه  اجاق هاي پخت و پز بود  و يا ميزي از آجر يا سفال در وسط به عنوان ميز کار قرار مي دادند و اغلب تنورک هايي نيز در آن تعبيه مي شده.تنور بزرگتري در گوشه مطبخ يا در حياط براي تهيه نان وجود داشته.شستشو ها در خارج از مطبخ و در حياط صورت مي گرفته.
نور مطبخ معمولا ازدريچه هاي سقفي يا پنجره هاي کوچکي که به حياط  راه داشته در طول روز تاميين مي شده و در ساعات تاريکي  فقط يک نور مرکزي در وسط قرار مي گرفته.
مطبخ ها انبارهاي مواد غذايي و خوراکي هايي که در طول سال مصرف مي شده نيز بوده که به صورت هاي روغن اندود کردن-خشک کردن- شور کردن- ترش کردن- دودي کردن و... نگهداري مي شده و در زير يا روي همان سکو ها مي چيدند و با پارچه مي پوشاندند.
شايد تنها تزئين اين دکوراسيون ساده آويز نمودن برخي خوراکي هاي رنگي از سقف براي خشک نمودن آنها بوده.
با گذشت زمان و دستيابي به متريال هاي جديد همين طور توجه  بيشتر معماران به فضايي چون مطبخ به تدريج در سالهاي طولاني اين فضا هاي دخمه مانند تبديل به آشپزخانه هاي مدرن امروزي شد.
زماني که معماران تجربي جاي خود را به معماران تحصيل کرده دادند ،زماني بود که همه فضاهاي خانه حتي همين مطبخ ها و همچنين سرويس هاي بهداشتي که وضعيتي مشابه وبلکه دهشتناک تر داشتند داراي تعريف  در طراحي و کاربري شدند.علم روانشناسي با  توجه به نياز ها و خواسته ها و عادات و روشهاي زندگي  افراد در کنار هنر معماري خودنمايي کرد.
آنچه که هميشه در مقالاتم به آن اشاره نموده ام و به کار آموزانم نيزبه عنوان اولين درس معماري  آموزش مي دهم اين است که هر فضايي که طراحي مي شود براي فعاليت هاي انساني برنامه ريزي مي گردد.بنابراين توجه همه جانبه به حالات روانشناسي ، نيازها ، حرکات وحتي آناتومي انساني و...در آن حائز اهميت است.يک طراح خوب اول بايد يک روانشناس خوب باشد تا ديد گسترده اي از روحيات انسان هاي مختلف و شيوه زندگي آنها داشته باشد.
اميد است اين سري مقالات براي شما مفيد واقع گردد.در بخش هاي بعدي به بررسي روند طراحي دکوراسيون داخلي آشپزخانه و ضوابط طراحي آن مي پردازيم.