نمای ساختمان؛ اهداف و کارکردها، بایدها و نبایدها
از زمانی که زیبایی ظاهری و آرامش، آسایش و ایمنی هر چه بیشتر محل زیست بشر و صد البته صرفه جویی در مصرف انرژی برای ساختمانها مدنظر قرار گرفت، ایجاد نماهای با مصالح و شیوه های اجرایی متفاوت و متنوع در دستور کار مالکان و سازندگان ساختمانها قرار گرفته است .
البته از این نظر ایرانیان دارای سابقه طولانی و دیرینه در امر نما سازی برای ساختمانها هستند. و در طول تاریخ از گچبری و آهک بری برای نما سازی استفاده می کرده اند. نتیجه و حاصل کار هنرمندانه و در عین حال فنی و اصولی معماران و بناها و سازندگان ایرانی را می توان در بناهای تاریخی مثل مساجد جامع بسیاری از شهرها از جمله شیراز، تبریز، اصفهان و بسیاری از عمارت ها، بقعه ها و مقبره ها و بسیا ری دیگر از بناهایقدیمی و تاریخی در جای جای کشور، به عینه مشاهده کرد دانستن اینکه در نظر گرفتن نما برای ساختمانها چه هدف یا اهدافی را دنبال می کند، و چه عواملی در نوع و شیوه اجرایی این قبیل نماها موثرند، لازم و ضروری است. اما نکته ای که در اینجا و قبل از پ رداختن به بحث اهداف و انواع نماها باید به آن اشاره شود، اینکه هر نوع نمایی که با هر نوع مصالح ساختمانی و با هر هزینه ای که ساخته شود، باید به طور کاملاً صحیح و اصولی نگهداری شوند و در صورت آسیب دیدگی نما، برای اجتناب از صدمات جدی تر و در نهایت تخریب کلی نم ا و ساختمان و نیز به منظور حفظ و احیای منظره و جلوه ساختمان، باید قسمتهای آسیب دید کاملاً مرمت و تعمیر شوندموارد زیر را می توان بعنوان دلایل واهداف اصلی نما سازی در ساختمانها نام برد :
۱- زیبا و دلپذیر شدن جلوه ظاهری و بیرونی ساختمان و در نهایت دورنما و مناسب و قابل قبولِ شهر یا محلی که ساختمان در آن واقع (View) منظره شده است .
۲- کاهش اتلاف انرژی در تمام فصول سال؛ چراکه طراحی نما در ساختمان نقش یک عایق حرارتی و برودتی را بازی می کند، که هم از هدر روی انرژیتولیدی سیستمهای گرمایشی و سرمایشی ساختمان ممانعت می کند و هم می تواند بر حسب جنس، رنگ و میزان سطحی که دارد، باعث دفع و انعکاس گرما در فصل تابستان خصوصاً در مناطق گرمسیری شود، وعکس همین عملکرد را در فصل زمستان برای جذب انرژی خورشیدی و گرم شدن ساختمانها درمناطق سرد سیری ایفا نماید .
۳- نمای ساختمان بعنوان عایق صوتی ایده ال و مناسب؛ کاملاً واضح و روشن است که نمای ساختمان نقش بسیار مهمی در کاهش ورود میزان u1570 آلودگی های صوتی و صداهای آزاردهنده محیط بیرون به فضای داخلی ساختمانهای اداری و مسکونی و … است. که این مساله در ابر شهرهای با آلودگی های بالای صوتی بیشتر نمود پیدا می کند . در ساخت و سازهای عصر حاضر، این عایقکاری صوتی با استفاده از نماهای شیشه ای وبا بکار گیری شیشه های چند لایه که مابین آنها با گازهایی مثل آرگون پرشده یا خلاء می باشد، به نتایج بهتری (هم بهره گیری از نور بیرون برای تامین روشنایی داخل ساختمان و هم ممانعت از ورود صداهای ناهنجار به داخل)با بازده بالاتری رسیده است. نماهای با جنس سنگ، بتن وآجر نیز عایقهای خوبی از نظر صوتی هستند .
۴- کمک به افزایش دوام و پایداری ساختمانها در برابر شرایط نا مساعد جوی و محیطی ( زلزله، باد، باران اسیدی و رطوبتهای خورنده، یخبندان، گازهای اسیدی موجود در هوای آلوده شهرهای بزرگ، پرتوهای مضر خورشید مثل اشعه ماورائ بنفش، گرد و خاکها و دوده های حاوی مواد شیمیایی) و در نتیجه افزایش عمر مفید ساختمان. همانطور که همه ما می دانیم از مصالح مختلف مثل آجر، سنگ، بتن، شیشه و … برای ایجاد طراحی نما استفاده می شود.